Gỗ thủy tùng không chỉ được biết đến như một nguyên liệu quý giá trong sản xuất mà còn là biểu tượng của sự sang trọng và phong thủy tốt lành trong văn hóa Việt Nam. Với những đặc điểm độc đáo và giá trị cao, loại gỗ này đang thu hút sự chú ý của nhiều người. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về gỗ thủy tùng, từ nguồn gốc cho đến các ứng dụng trong cuộc sống.
>> Có thể bạn quan tâm: Gỗ cẩm lai, các đặc điểm và giá thành của loại gỗ quý này
Gỗ thủy tùng thuộc nhóm nào?
Gỗ thủy tùng (Glyptostrobus pensilis) thuộc nhóm IA – nhóm gỗ quý hiếm theo danh mục gỗ Việt Nam. Nhóm gỗ này bao gồm những loại gỗ chắc chắn, có giá trị kinh tế cao, vân đẹp, mùi thơm và đang có nguy cơ tuyệt chủng. Hiện nay, gỗ thủy tùng chủ yếu còn lại tại ba quốc gia: Việt Nam, Lào và Trung Quốc. Đặc biệt, trong khoảng 40 năm qua, không tìm thấy cây non nào của loài này tại Việt Nam, dẫn đến việc khai thác cây thủy tùng mới bị cấm và được quản lý chặt chẽ bởi nhà nước.
Đặc điểm nổi bật của gỗ thủy tùng
Gỗ thủy tùng sở hữu nhiều đặc điểm ưu việt, bao gồm:
- Chất lượng tốt: Gỗ có thớ mịn, không bị mối mọt, không nứt nẻ và dễ gia công.
- Độ bền cao: Gỗ nhẹ nhưng rất chắc chắn, hạn chế cong vênh.
- Giá trị kinh tế và phong thủy: Gỗ thủy tùng được coi là mang lại may mắn, tài lộc và giúp xua đuổi tà ma. Các sản phẩm phổ biến từ gỗ thủy tùng bao gồm tượng Phật, lục bình và vòng đeo tay.
Gỗ thủy tùng cũng chứa một lượng lớn tinh dầu, tạo ra mùi thơm dễ chịu và luôn tiết ra nhựa dù đã qua chế tác. Mùi thơm đặc trưng này là một trong những dấu hiệu nhận biết gỗ thủy tùng thật.
Tìm hiểu về cây thủy tùng
Cây thủy tùng, hay còn gọi là thông nước, thường mọc ở những khu rừng đầm lầy nhiệt đới, rậm rạp và có nước đọng. Đây là loài thực vật duy nhất còn tồn tại thuộc chi Glyptostrobus. Cây thủy tùng có chiều cao có thể đạt tới 30m hoặc hơn, với đường kính thân từ 0,6 – 1m. Vỏ cây dày màu xám, hơi xốp và có vết nứt dọc.
Cấu trúc của cây thủy tùng
- Rễ: Rễ có đặc điểm khí sinh, phát triển từ rễ bên cao khoảng 30cm và lan rộng từ 6 – 7m.
- Lá: Là cây rụng lá, có tán hình nón hẹp. Lá có hai dạng: lá dinh dưỡng hình dùi dài 0,6-1,3cm và lá sinh sản hình vảy dài 0,4cm.
- Quả: Quả thủy tùng không có hạt, cây con tái sinh tự nhiên rất hiếm gặp.
Hiện nay, nhiều nghiên cứu đang được thực hiện nhằm nhân giống cây thủy tùng nhân tạo để bảo tồn loài cây quý hiếm này.
Phân loại gỗ thủy tùng
Dựa vào màu sắc, gỗ thủy tùng được chia thành bốn loại chính:
- Gỗ thủy tùng xanh: Gỗ thường ngập sâu dưới bùn đất, chuyển sang màu xanh hoàn toàn. Vân gỗ đậm, sắc nét, uốn lượn mềm mại.
- Gỗ thủy tùng đỏ: Sống ở vùng đất khô ráo, màu đỏ hoặc nâu sẫm, với vân nhỏ thỉnh thoảng có đốm sẫm màu.
- Gỗ thủy tùng đa sắc: Một phần của gỗ vẫn giữ nguyên màu đỏ hoặc vàng, không chuyển hoàn toàn sang màu xanh.
- Gỗ thủy tùng vàng: Sống trong môi trường khô ráo, không ẩm ướt, mang màu vàng tương tự như gỗ thủy tùng đỏ.
Tất cả các loại gỗ thủy tùng đều có mùi thơm nhẹ đặc trưng và thường tiết ra tinh dầu. Nếu gỗ không còn tinh dầu, nó sẽ mất mùi thơm và giảm giá trị.
Ứng dụng của gỗ thủy tùng
Gỗ thủy tùng có nhiều ứng dụng trong đời sống nhờ vào đặc tính quý hiếm, độ bền cao và giá trị phong thủy. Dưới đây là một số lĩnh vực sử dụng phổ biến:
1. Đồ mỹ nghệ và nội thất
Gỗ thủy tùng được sử dụng để chế tác các sản phẩm mỹ nghệ cao cấp như tượng Phật, lộc bình, vòng đeo tay và đồ trang trí nội thất. Những sản phẩm này không chỉ đẹp mắt mà còn mang lại giá trị phong thủy, giúp gia chủ thu hút tài lộc và xua đuổi tà ma.
2. Đồ thờ cúng
Gỗ thủy tùng là lựa chọn lý tưởng để chế tác các đồ thờ cúng như bàn thờ, hương án và các vật phẩm tâm linh khác. Đặc tính phong thủy của gỗ thu hút sự bình an và may mắn cho gia đình.
3. Tranh gỗ và phù điêu
Các nghệ nhân thường sử dụng gỗ thủy tùng để làm tranh và phù điêu nghệ thuật. Những tác phẩm này không chỉ trang trí mà còn thể hiện tài năng và sự sáng tạo của nghệ nhân, tạo nên giá trị nghệ thuật cao.
4. Vật phẩm phong thủy
Ngoài các sản phẩm mỹ nghệ, gỗ thông nước còn được dùng để làm các vật phẩm phong thủy như quả cầu phong thủy, cốc gỗ và các vật dụng khác mang ý nghĩa tốt lành.
5. Xây dựng và kiến trúc
Trong một số trường hợp, gỗ thủy tùng có thể được sử dụng trong xây dựng và kiến trúc, đặc biệt là làm cột kèo, xà nhà và các chi tiết kiến trúc độc đáo, mang lại sự vững chắc và thẩm mỹ cao.
Giá gỗ thủy tùng trên thị trường hiện nay
Giá gỗ thủy tùng dao động tùy theo kích thước và giá trị cảm nhận của khúc gỗ. Đối với khúc gỗ nhỏ, giá giao động từ 600.000 đến 1.000.000 đồng/kg. Tuy nhiên, đối với khúc gỗ lớn, giá không được tính theo kg mà dựa trên giá trị nghệ thuật mà nhà chế tác cảm nhận được. Ví dụ, một khúc gỗ cao 70 cm và đường kính 40 cm có thể có giá từ 35 đến 40 triệu đồng.
Gỗ thủy tùng không chỉ là một loại gỗ quý hiếm mà còn là biểu tượng của sự sang trọng và phong thủy tích cực trong văn hóa Việt Nam. Việc tìm hiểu về gỗ thủy tùng, từ đặc điểm, phân loại cho đến ứng dụng, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về giá trị của loại gỗ này trong đời sống hiện đại.
Nội dung hữu ích quá